ႏွမ္း ေရာဂါမ်ားႏွင့္ ေရာဂါလကၡဏာမ်ား
ႏွမ္း႐ုိးမဲေရာဂါ (Black Stem)
မိႈေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ေရ၀ပ္ေသာ မုိးစုိက္ႏွမ္းခင္းမ်ားတြင္ က်ေရာက္သည္။ ႏွမ္းပင္အရင္းပုိင္းတြင္ အညိဳ၊ အမဲေရာင္အနာခ်ိဳင့္ျဖစ္လာသည္။ အနာမ်က္ႏွာျပင္၌ ေသးငယ္ေသာ အမည္းေရာင္အဖုမ်ားျဖစ္ေပၚသည္။ အေခါက္မ်ား ကြာလန္လာသည္။ အပင္အေပၚပုိင္း အ၀ါေရာင္ေျပာင္းကာ ညွိဳးလာသည္။ ေနာက္ဆုံးတစ္ပင္လုံးမဲေျခာက္၍ ေသသြားသည္။ ႏွမ္း႐ုိးကုိ ခြဲၾကည့္လွ်င္အတြင္း၌ မႈိမွ်င္မ်ား အစုအေ၀းလုိက္ေတြ႔ရတတ္သည္။ အထြက္ႏႈန္းထိခုိက္သည္အထိ က်ေရာက္တတ္သည္။
သတိျပဳရန္ – အပင္ေျခ ေရမ၀ပ္ေစရန္ ဂ႐ုစုိက္ပါ။
သံုးရမည့္ေဆး
ေရႊခရီး ၊ ေရႊဆန္ဒုိ ၊ ေရႊႏုိကုိးလ္၊ ေရႊဆုိင္ေမာ ေဆးတစ္မ်ိဳးမ်ိဳးကုိ အညႊန္းပါႏႈန္းထားအတုိင္း ထည့္ေဖ်ာ္ၿပီး (၇) ရက္တစ္ႀကိမ္ ဖ်န္းပါ။
ပင္နာက်ေရာဂါ (Phytophthora Blight)
Phytophthora မိႈေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ အရြက္ေပၚတြင္ ေရနာကြက္မ်ား စတင္ျဖစ္ေပၚလာၿပီး အညိဳေရာင္မွအနက္ေရာင္ေျပာင္းလာသည္။ ပင္စည္အရင္းပုိင္းတြင္ အနက္ေရာင္အနာကြက္မ်ား႐ွိသည္။ အသီးတင္မႈက်ဆင္းၿပီး ႏွမ္းေစ့မ်ားလိမ္ေျခာက္၍ ညိဳမဲသြားတတ္သည္။ ေရာဂါ ျဖစ္ေစေသာမႈိသည္ ေျမထဲတြင္ တစ္ႏွစ္အထိ ႐ွင္သန္ေနႏုိင္သည္။
သံုးရမည့္ေဆး
ေရႊႏုိ၀င္း ၊ ေရႊဆန္ဒုိ ၊ ေရႊႏုိကုိးလ္၊ ေရႊဆုိင္ေမာ ႏွင့္ ေရႊမီဒုိ ေဆးတစ္မ်ိဳးမ်ိဳးကုိ အညႊန္းပါႏႈန္းထားအတုိင္း ထည့္ေဖ်ာ္ၿပီး (၇-၁၀)ရက္တစ္ႀကိမ္ ဖ်န္းပါ။
ပင္ညွိဳးေရာဂါ (Fusarium Wilt)
Fusarium မိႈေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ႏွမ္းပင္၏ေဘးကုိင္းတစ္ကုိင္းမွစတင္ညွိဳးလာသည္။ အရြက္မ်ား၀ါ၍ ငုိက္က်လာၿပီး တစ္ပင္လုံးညွိဳးႏြမ္းသြားသည္။ ေရာဂါရအပင္ကုိ ႏုတ္ၾကည့္လုိက္လွ်င္ အျမစ္အခ်ိဳ႕ (သုိ႔) အျမစ္အားလုံး ပုပ္ေဆြးေနသည္ကုိ ေတြ႔ရသည္။ ေျမေဆာင္မႈိေရာဂါျဖစ္သည္။
သံုးရမည့္ေဆး
ေရႊႏုိ၀င္း ၊ ေရႊမီဒုိ ၊ ေရႊဟုိင္းမက္၊ ေရႊဇုိဘင္ ၊ ေရႊႏုိဘယ္လ္
ဖားဥမႈိေရာဂါ (Powdery Mildew)
မိႈေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ အရြက္ရင့္မ်ားတြင္ စတင္က်ေရာက္သည္။ အရြက္မ်က္ႏွာျပင္တြင္ ေပါင္ဒါမႈန္႔ျဖဴးထားသကဲ့သုိ႔ အျဖဴေရာင္မႈိမွ်င္မ်ားကုိ ေတြ႕ရ သည္။ ေရာဂါျပင္းထန္ပါက အရြက္မ်ား၀ါညိဳလာၿပီး ေၾကြက်သြားသည္။ အသီး၊ အေစ့မ်ား ပုံပ်က္ေသးငယ္ကာ အထြက္ႏႈန္းႏွင့္အရည္အေသြး က်ဆင္းေစသည္။
သံုးရမည့္ေဆး
ေရႊႏုိ၀င္း ၊ ေရႊခရီး ၊ ေရႊဆန္ဒုိ ၊ ေရႊမီသုိေမာ့ဖ္ ေဆးတစ္မ်ိဳးမ်ိဳးကုိ အညႊန္းပါႏႈန္းထားအတုိင္း ထည့္ေဖ်ာ္ၿပီး (၇) ရက္တစ္ႀကိမ္ဖ်န္းပါ။
ႏွမ္း႐ုိးေျပာက္ေရာဂါ (Target Spot)
မိႈေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ပင္စည္ႏွင့္အျမစ္မ်ားေပၚတြင္ နီညိဳေရာင္အကြက္မ်ား ေတြ႔ရသည္။ တစ္ခါတရံ အရြက္မ်ားေပၚတြင္ အေပါက္၀ုိင္းမ်ားျဖစ္ၿပီး ေၾကြက်သည္။ ပင္စည္၊ ႐ုိးတံႏွင့္အသီးေပၚတြင္ အညိဳေရာင္မွ အနက္ေရာင္အကြက္ႀကီးမ်ား ျဖစ္ေပၚတတ္သည္။ မ်ိဳးေစ့ေဆာင္ ၊ ေလေဆာင္မႈိ ေရာဂါျဖစ္သည္။
သံုးရမည့္ေဆး
ေရႊႏုိ၀င္း ၊ ေရႊဆန္ဒုိ ၊ ေရႊႏုိကုိးလ္ ၊ ေရႊဆုိင္ေမာ ၊ ေရႊမီဒုိ
ႏွမ္းဖုိ္ေရာဂါ (Sesamum Phyllody)
Mycoplasma သက္႐ွိေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ အရြက္မ်ားေသးငယ္ျခင္း ၊ ဆစ္ၾကားတုိျခင္း ၊ အစိမ္းေရာင္အပြင့္မ်ား ျဖစ္ေပၚျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ ႏွမ္းပင္၏ ထိပ္ဖ်ားပုိင္း အဆုပ္လုိက္ျဖစ္ေနတတ္သည္။ ျဖဳတ္ညိဳျဖင့္ ကူးစက္ႏုိင္ေသာ ေရာဂါျဖစ္သည္။ ျဖဳတ္မက်ေစရန္ ပုိးသတ္ေဆးသုံးပါ။
သံုးရမည့္ေဆး
ေရာဂါသယ္ေဆာင္ျပန္႔ပြားေစေသာ ျဖဳတ္ညိဳ ကုိ ႏွိမ္နင္းရန္ ေရႊမီဒါ ၊ ေရႊဆီတာ၊ ေရႊဆန္းတက္ ၊ ေရႊအဆီ ၊ ေရႊဒုိင္မီ ေဆးမ်ားကုိ သုံးပါ။
ဘက္တီးရီးယားရြက္ေျပာက္္ေရာဂါ (Bacterial Leaf Spot)
Pseudomonas ဘက္တီးရီးယားေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ အရြက္ေပၚတြင္ ခရမ္းေရာင္အနား႐ွိၿပီး အညိဳေဖ်ာ့ေရာင္ေဒါင့္ကြက္အေျပာက္မ်ား စေတြ႔ရ သည္။ ကြက္ေျပာက္မ်ားေပါင္းစပ္မိပါက ညိဳနက္ေရာင္ မွ ခရမ္းေရာင္သုိ႔ ေျပာင္းသြားသည္။ ေရာဂါရပင္၏ သီးေတာင့္မ်ားေပၚတြင္ ခရမ္းေရာင္ ခ်ိဳင့္ကြက္မ်ား ေတြ႔ရသည္။
သံုးရမည့္ေဆး
ေရႊေကာ့ပါး ၊ ေရႊကာဇူ