အာလူး ေရာဂါမ်ားႏွင့္ ေရာဂါလကၡဏာမ်ား
ေစာပင္နာက်ေရာဂါ (Early Blight)
မႈိေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ေအာက္ရြက္မ်ား၏ ရြက္ေၾကာမ်ားၾကားတြင္ အညိဳေရာင္ကြက္ေျပာက္မ်ားျဖစ္ေပၚၿပီး စက္၀ုိင္းရစ္ကြင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚသည္။ အပင္၏ အရြက္မ်ား၀ါ၍ေၾကြက်ၿပီး အရြယ္မတုိင္မီ ေသဆုံးတတ္သည္။ ပင္စည္မွအာလူးဥသုိ႔ကူးစက္ပါက ဥတြင္အနက္ေရာင္အနာခ်ိဳင့္မ်ား ျဖစ္ေပၚသည္။
သံုးရမည့္ေဆး
ေရႊဆန္ဒုိ ၊ ေရႊႏုိ၀င္း ၊ ေရႊႏုိကုိးလ္၊ ေရႊႏုိဘယ္လ္ ၊ ေရႊေကာ့ပါး၊ ေရႊဇုိဘင္ ၊ ေရႊခရီး
ေႏွာင္းပင္နာက်ေရာဂါ/ေလာင္မဲေရာဂါ (Late Blight)
မႈိေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ အရြက္ေပၚတြင္ ေရနာကြက္မ်ား စတင္ေတြ႕ရၿပီး ေျခာက္ေသြ႕ေသာအခ်ိန္တြင္ အညိဳေရာင္သုိ၎၊ စြတ္စုိေသာအခ်ိန္တြင္ ခရမ္းနက္ေရာင္သုိ႔၎၊ ရက္အနည္းငယ္အတြင္း ေျပာင္းသြားသည္။ အစိမ္းေဖ်ာ့ေရာင္ အနားရစ္ပါ႐ွိသည္။ နံနက္ေစာေစာတြင္ အရြက္၏ေအာက္ မ်က္ႏွာျပင္ကုိၾကည့္လွ်င္ အျဖဴေရာင္မႈိမွ်င္ႏွင့္စပုိးမႈန္မ်ား ေတြ႔ရသည္။ ပင္စည္၊ ႐ုိးညွာႏွင့္အာလူးဥမ်ားအထိ ေရာဂါကူးစက္ႏုိင္သည္။ အခ်ိန္မီ ကာကြယ္ပါ။ မုိးရာသီမုိးေစြေသာကာလမ်ားတြင္ အျဖစ္မ်ားသည္။
သံုးရမည့္ေဆး
ေရႊဆန္းကုိ၊ ေရႊဆန္ဒုိ ေဆးတစ္မ်ိဳးကုိ ေရ (၁) ဂါလန္ တြင္ (၁၀-၁၅) ဂရမ္ႏႈန္း ထည့္ေဖ်ာ္ၿပီး (၇) ရက္တစ္ႀကိမ္ဖ်န္းပါ။
ဖားဥမိႈေရာဂါ (Powdery Mildew)
မႈိေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ အရြက္ရင့္မ်ားတြင္ စတင္က်ေရာက္သည္။ အရြက္မ်က္ႏွာျပင္တြင္ ေပါင္ဒါမႈန္႔ျဖဴးထားသကဲ့သုိ႔ အျဖဴေရာင္မႈိမွ်င္မ်ားကုိ ေတြ႔ရသည္။ ေရာဂါျပင္းထန္ပါက အရြက္မ်ား၀ါညိဳလာၿပီး ေၾကြက်သြားသည္။ အာလူးဥမ်ား ပုံပ်က္ေသးငယ္ကာ အထြက္ႏႈန္းႏွင့္အရည္အေသြး က်ဆင္းေစသည္။
သံုးရမည့္ေဆး
ေရႊဆန္ဒုိ ၊ ေရႊႏုိ၀င္း ေဆးတစ္မ်ိဳးကုိ ေရ (၁) ဂါလန္တြင္ (၇-၁၀) ဂရမ္ႏႈန္း ထည့္ေဖ်ာ္ၿပီး (၇) ရက္တစ္ႀကိမ္ဖ်န္းပါ။
ဘက္တီးရီးယားပင္ညွိဳးေရာဂါ/ေလာင္ျဖဴေရာဂါ (Bacterial Wilt)
ဘက္တီးရီးယားေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ေရာဂါက်အပင္မ်ား တစ္ျခမ္းညွိဳးျခင္း၊ တစ္ပင္လုံးညွိဳးျခင္းမ်ား ျဖစ္သည္။ အရြက္မ်ားစိမ္းၿပီး စိမ္းညွိဳးညွိဳးျခင္း ျဖစ္သည္။ ေရာဂါက်အပင္မွ အရြက္မ်ားေအာက္ဖက္သုိ႔ငုိက္က်သည္။ တစ္ခါတရံ ျမစ္ဖုနီမတုတ္ေရာဂါႏွင့္တြဲက်ႏုိင္သည္။
သံုးရမည့္ေဆး
ေရႊကာဇူ ၊ ေရႊေကာ့ပါး ၊ ေရႊဖ်ဴရမ္ ၃ ဂ်ီ
ျမစ္ဖုေရာဂါ (Root-knot)
ျမစ္ဖုနီမတုတ္ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ အပင္မ်ားပုၿပီးညွိဳးက်လာသည္။ ႏႈတ္ၾကည့္ပါက အျမစ္၌ ပုတီးေစ့သဖြယ္အဖုမ်ား ျဖစ္ေပၚသည္။ အာလူးဥမ်က္ႏွာ ျပင္တြင္လည္း ၾကြက္ႏုိ႔ကဲ့သုိ႔ မညီမညာ အဖုမ်ား ျဖစ္ေပၚသည္။ တစ္ခါတရံ ဘက္တီးရီးယား ပင္ညွိဳးေရာဂါ ႏွင့္ တြဲက်ႏုိင္သည္။
သံုးရမည့္ေဆး
ေရႊကာဇူ ၊ ေရႊေကာ့ပါး ၊ ေရႊဖ်ဴရမ္ ၃ ဂ်ီ
မုိဇိတ္ဗုိင္းရပ္စ္ေရာဂါ (Mosaic Virus)
အရြက္မ်ားတြင္ အေရာင္မညီကြက္ၾကားျဖစ္ျခင္း၊ ၀ါ၍ပုျခင္း၊ အရြက္မ်ားတြန္႔လိမ္ေနျခင္း၊ အရြက္ပုံသ႑ာန္မမွန္ဘဲ အပင္ပုေနတတ္သည္။ ဥမ်ားမွာလည္း ပုံပ်က္ျခင္း ေတြ႕ရတတ္သည္။ စုပ္စားပုိးမ်ားမွတဆင့္ ကူးစက္ေစသျဖင့္ အထူးႀကိဳတင္ကာကြယ္မွသာ ထိေရာက္သည္။ စုပ္စားပုိးလကၡဏာ စေတြ႕သည္ႏွင့္ ေဆးဖ်န္းပါ။
သံုးရမည့္ေဆး
ေရာဂါသယ္ေဆာင္ေသာ ပ်ပုိးကုိႏွိမ္နင္းရန္ ဆန္နိေတာ ၊ ေရႊအဆီ ၊ ေရႊဒုိင္မီ ၊ ေရႊမာလာ ေဆးတစ္မ်ိဳးမ်ိဳးကုိသုံးပါ။